ADAÇAYI NEDİR?

Yumuşak, tatlı bir lezzeti olan, yeşil kadifemsi yüzeye sahip yapraklarıyla kış aylarının

vazgeçilmez şifa kaynağı bir bitkidir. Çay olarak da en fazla tercih edilen bitki çaylarındandır.

Antibakteriyel özelliğe sahiptir. İçerisinde bulunan birçok mineral sayesinde sağlık için birçok

faydası bulunur.

ADAÇAYI TÜRLERİ NELERDİR?

Ülkemizde bulunan başlıca adaçayı türleri;

Anadolu Adaçayı (Salvia Triloba); Bitkinin yaprakları çay şeklinde tüketilir ve

yapraklarından uçucu yağ elde edilir.

Çalba (Salvia Officinalis); doğal bir tür olan bu adaçayı doğada kendiliğinden yetişir.

Mutfaklarımızda da yaygın olarak kullandığımız bir türdür.

olmak üzere iki adettir.

Bunların yanı sıra dünya genelinde İspanyol adaçayı, Beyaz adaçayı, Mavi adaçayı ve

Misk adaçayı gibi türleri de bulunur.

ADAÇAYI DİKİMİ NE ZAMAN YAPILIR?

Adaçayı tohumlarının ekimi Eylül-Ekim aylarında yapılır. Fidelerin dikilmesi ise Mart ayının

başlangıcından Nisan ayı başlarına kadar gerçekleşir. Dikim zamanı mevsim şartlarına göre

değişiklik gösterebilir.

ADAÇAYI HASADI NASIL, NE ZAMAN YAPILIR?

Adaçayı dikildiği yıldan itibaren hasadı gerçekleştirilebilir. Haziran başı ve Eylül olarak yılda 2

hasat gerçekleşir. Mevsim koşullarına göre adaçayının hasat zamanı değişiklik gösterebilir.

Adaçayı çiçekleri döküldükten sonra yerden 15-20 cm yükseklikte olacak şekilde kesilir.

ADAÇAYI NASIL KURUTULUR?

Sonrasında tarladan toplanan adaçayı kurutma işlemi için götürülür.Kurutma işlemi için

geleneksel ve modern olmak üzere iki yöntem vardır.

Geleneksel yöntem;

Taze olarak alınan adaçayı bitkisi dalları ile birlikte, rengini koruması için güneş gibi yüksek

sıcaklığa maruz bırakılmadan, serilerek kurutma işlemi gerçekleştirilir. Güneş altında direkt

olarak kurutma önerilmez.

Modern yöntem;

Taze olarak alınan adaçayı bitkisi dalları ile birlikte toplanır. Kurutma işlemi için fırınlara

serilir.

Fırındaki hızlı ve düşük sıcaklıktaki kuruma ile birlikte, adaçayının aromatik maddeleri,

mikrobiyolojik değerleri üst seviyelerde korunarak kurutma işlemi gerçekleştirilir.

İlk yılda alınan adaçayı miktarı 50-100 kg arasındadır.

İkinci yıldan itibaren miktar 150-200 kg lara çıkar.

Adaçayının üçüncü yılında gerçekleştiren hasat miktarı 150-350 kg arasındadır.

ADAÇAYI KULLANIM ALANLARI NELERDİR?

Kozmetik; adaçayı kozmetik dünyasında yaygın olarak kullanılan bitkiler arasında yer alır.

Bakım kremleri, cilt serumları, tonikler, sabunlar, deodorantlar gibi birçok üründe

kullanılmaktadır.

Gıda; Adaçayı eskilerden beri bilinmekte ve baharat olarak tüketilmektedir. Et yemeklerinde,

balık soslarında baharat olarak kullanılır. Ayrıca peynir, salata gibi yiyeceklere de eklenirler.

Bitkisel boya sanayi; renklendirici olarak kullanılmaktadır.

Organik hayvancılık; Aromatik bitkilerden adaçayı, hayvan beslemede kullanılabilecek,

üzerinde en fazla araştırma yapılan bitkilerdendir. Temiz içeriğe sahip olması, antiviral ve

antibakteriyel olması ve hayvanlarda bağışıklık sistemini güçlendirmesinden dolayı adaçayı

bitkisinden üretilen yem hayvancılıkla ilgilenen birçok kişinin öncelikli tercihi olmaktadır.

Doğal koruyucu gıda sanayi; et, tavukçuluk, balıkların raf ömürlerinin uzatılması amacıyla

antioksidan olarak kullanılmaktadır.

İlaç Sanayinde; Tıbbi amaçlı kullanımı oldukça fazla olup, boğaz ağrılarında, bademcik

iltihaplarında ve dişeti hastalıklarında gargara terkiplerinde yer almaktadırlar. ayrıca fitoterapi

alanında da yaygın olarak bitkisel tedavi olarak kullanılır.

HANGİ BÖLGELERDE ÇIKAR?

Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde, rakımın yüksek olduğu yerlerde Adaçayı bitkisi

üretilir. Genellikle doğada kendiliğinden Adaçayının Şalba türünün üretimi sağlanır.

Tarlalarda ise Adaçayının Anadolu adaçayı (Salvia Triloba) türünün üretimi sağlanır.

ADAÇAYI YAĞI NASIL ÇIKARTILIR?

Adaçayı bitkisinin yapraklarından Su buharı distilasyonu yöntemi elde edilir. Bu yağın

özellikleri, antiviral ve antibakteriyel olmasıdır. Adaçayı bitkisinin yağ için en verimli dönemi

çiçeklerini döktükten sonra hasat yapılanıdır.

Ortalama olarak adaçayı bitkisinden %1,5-%2,5 oranında kekik yağı elde edilir.