Kişniş Nedir, Hangi Yemeklerde Kullanılır?

Yaprakları maydanoza benzeyen ve maydanozgiller familyasından olan kişniş, knizi, aşotu ve Çin maydanozu olarak da adlandırılır. Kişniş kullanılan tarifler ve faydaları için hemen okumaya başlayın.

Kişniş

Tohumuyla, yaprağıyla, tazesiyle kurusuyla tarif şenlendiren bitki: Kişniş.

Yaprakları maydanoza benzeyen ve maydanozgiller familyasından olan kişniş, knizi, aşotu ve Çin maydanozu olarak da adlandırılır. Maydanoz, havuç ve kerevizle akrabadır. Bitkinin hem tohumu hem de yaprakları tüketilir. Tohumu kurutulur ve baharat olarak kullanılır. Kişnişin kökleri, yapraklarına göre daha yoğun bir tada sahiptir. Kişniş yaprakları Asya mutfağı ve Tay yemeklerinde çorba ya da köri ezmesi şeklinde kullanılır. Çin, Latin Amerika ve Hint yemeklerinde yaygın olarak kullanılır. Kişniş tohumları bütün halde kurutulmuş şekilde kullanılabilir. Aynı zamanda öğütülmüş halde de kullanılan bu tohumlarezildiğinde limonlu bir narenciye aromasına sahip olur. Dhania dal adı verilen kavrulmuş kişniş tohumları atıştırmalık olarak yenir. Kişniş, Coca-Cola'nın gizli formülünde orijinal bileşenlerden biri olarak listelenmiştir .Bu tohumlar dünyanın bir çok yerinde farklı şekillerde kullanılır. Kişnişin yaprakları ise genelde taze olarak kullanılır. Bunun sebebi pişirildiğinde ya da kurutulduğunda lezzetini kaybetmesidir.

Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/...

Tarihsel olarak MÖ 5000 yılına kadar uzanan bir geçmişi olduğu düşünülür. Kişniş, Avrupa, Asya, Afrika ve Amerika da dahil olmak üzere dünyanın her yerinde yetişir ve tüm dünyada kullanılır.Öğütülmüş kişniş çorbalarda, sebze ve et yemeklerinde bulunur. Hint, Orta Doğu ve Afrika mutfaklarındaki çok sayıda  geleneksel baharat karışımının içeriğinden biridir.Kimyon baharatıyla uyumlu olduğu için baharat olarak kişniş bir çok tarifte kimyonla birlikte kullanılır. Kişnişin tohum olarak saklanması ve kullanımdan hemen önce öğütülmesi tavsiye edilir. Çünkü öğütme işleminden sonra lezzetini hızla kaybetmeye başlar.

Kişniş Hangi Yemeklerde Kullanılır?

Kişnişin tohumu ve yağı farklı tariflerde farklı şekillerde kullanılır. Kişniş tek başına bir yemeğin ana malzemesi olabilirken aynı zamanda et yemekleri, sosis, balıklar, çorba, turşu, soslar ve makarnalarda kullanılır. Kişniş baharatının bizim ülkemizde en sık kullanıldığı yemekler ise şöyledir; etli dolmalar, Çerkez tavuğu, mercimek yemekleri, İzmir köftesi, enginar, patlıcan, kereviz, av etleri, kuru fasulye ve balık çorbaları. Ayrıca soğanlı, mayonezli veya sosisli yemek tariflerinde kişnişten bolca yararlanılır, çay olarak da tüketilir.

Kaynak: https://www.makaleler.com/kisnis-hangi-yemeklerde-kullanilir

Kişnişin Faydaları Nelerdir?

 Kişnişte bulunan K vitamini kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur, kemiklerin kendilerini onarmasına yardımcı olarak osteoporoz gibi sorunları önler, kalp hastalığı riskini düşürmeye de yardımcıdır. Yine içerdiği A vitamini de göz sağlığı açısından önemli bir vitamindir. Ayrıca C vitamini içeriği ile de ön plana çıkar. Yeterli miktarda C vitamini tüketmek, beyaz kan hücrelerinizin çalışır durumda kalmasına ve demirin emilimine yardımcı olur. C vitamini ayrıca yara iyileşmesine ve cildin sıkı kalmasına yardımcı olan kolajen üretiminde de rol oynar. Kişnişin bilinen diğer sağlık faydaları şöyledir:

• Antioksidandır,
• Antimikrobiyaldir,
• Antibakteriyeldir,
• Antikanser içeriğe sahiptir, akciğer, prostat, meme ve kolon kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlatır,
• Bağışıklığı artırır,
• Kan şekeri düzeylerini düşürür,
• Cildi korur ve erken yaşlanmasının önüne geçer,
• Hafif cilt döküntülerinin tedavisine yardımcı olabilir,
• Salmonella gibi bakterilerle savaşabilecek içeriklere sahiptir,
• Kalp hastalıklarının riskini düşürür,
• Kötü kolesterol riskini azaltır hatta düşürür,
• İyi kolesterolü artırır,
• Cildi güneş hasarına karşı koruyabilir,
• Parkinson, Alzheimer ve multipl skleroz gibi hastalıklara karşı koruyucu olan antioksidanlar içerir,
• İştahı açar,
• İdrar yolu enfeksiyonunu önler,
• Sinir sistemini korur,
• Kan basıncını önemli ölçüde azaltır,
• Kişniş yaprağı suyu sivilce, pigmentasyon, yağlılık veya kuruluk gibi cilt rahatsızlıklarına iyi gelir,
• Hafızayı güçlendirir,
• Beyinde iltihap görülme riskini azaltır,
• Kişniş tohumunun yağı sindirim sistemi üzerinde olumlu etkiler oluşturur, karın ağrısı ve şişkinliği azaltır.

Kişniş Yağının Faydaları

 Araştırmalar kişniş yapraklarından elde edilen uçucu yağın insanlarda yaygın bir enfeksiyon nedeni olan Candidaalbicans üzerindeki etkilerini test etti. Araştırmacılar yağın gerçekten de bakteri ve mantar önleyici özelliklere sahip olduğu sonucuna vardı. Bu yağın doğal bir gıda koruyucusu olarak oldukça etkili olabileceği de araştırma sonuçları arasında yer alıyor.

Travma ve stres üzerinde sakinleştirici etkisi vardır.

Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.go...

Kişniş tohumu yağı aşağıdaki bileşenleri içerir:

Terpinen: Antibakteriyel, antifungal ve antioksidan özelliklidir.

Quercetin: Antioksidan özelliklere sahip bir flavonoiddir.

Tokoferoller: Bir E vitamini formudur, UV ışınlarını emer, UV kaynaklı serbest radikal hasarını önlemeye yardımcı olur.

Linalool : Antimikrobiyal, antiinflamatuar ve antioksidan özelliklidir.

Terpinolene : Antiseptik, antifungal, antibakteriyel özellikler, linalool ile karıştırıldığında yatıştırıcı görevi görür.

Cineole : Anti-inflamatuar, anti-mikrobiyaldir.

Phellandrene : Aantar önleyici ve antibakteriyeldir.

Dipenten: anti-inflamatuar, antioksidan, anti-stres

Kişniş ve Yan Etkileri

Kişniş kan şekerini düşürmede etkilidir. Aslında, kan şekerini düşürmede o kadar etkilidir ki, diyabet ilacı kullanan veya hipoglisemisi olan kişilerin kişniş yerken dikkatli olmaları gerekir.